
Tuyến đường sắt đô thị số 3 đoạn Nhổn – Ga Hà Nội là một trong những dự án giao thông trọng điểm của thủ đô Hà Nội, được kỳ vọng sẽ góp phần giảm ùn tắc giao thông và cải thiện hệ thống vận tải công cộng. Tuy nhiên, dự án này đã trải qua nhiều thách thức về tiến độ, tài chính và các sự cố trong suốt quá trình triển khai.
Bài viết tổng hợp toàn bộ thông tin chi tiết về dự án tuyến đường sắt số 3 Hà Nội.
Thông tin tổng quan
-
- Tên dự án: Tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn – Ga Hà Nội (Tuyến số 3, giai đoạn 1).
-
- Chiều dài: 12,5 km, bao gồm:
-
- 8,5 km đoạn trên cao (từ Nhổn đến Cầu Giấy).
-
- 4 km đoạn ngầm (từ Cầu Giấy đến Ga Hà Nội).
-
- Chiều dài: 12,5 km, bao gồm:
-
- Số ga: 12 ga (8 ga trên cao và 4 ga ngầm).
-
- Ga trên cao: Nhổn, Minh Khai, Phú Diễn, Cầu Diễn, Lê Đức Thọ, Đại học Quốc gia Hà Nội, Chùa Hà, Cầu Giấy.
-
- Ga ngầm: Kim Mã, Cát Linh, Văn Miếu, Ga Hà Nội.
-
- Số ga: 12 ga (8 ga trên cao và 4 ga ngầm).
-
- Depot: Đặt tại Nhổn (Bắc Từ Liêm).
-
- Chủ đầu tư: Ban Quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội (MRB), thuộc UBND TP. Hà Nội.
-
- Nguồn vốn: Vay ODA từ Chính phủ Pháp, Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) và vốn đối ứng từ ngân sách Việt Nam.
-
- Tổng mức đầu tư ban đầu: 18.408 tỷ đồng (khoảng 1,2 tỷ USD).
-
- Tổng mức đầu tư điều chỉnh: 34.826 tỷ đồng (gần gấp đôi so với ban đầu), sau nhiều lần đội vốn.
- Mục tiêu: Giảm ùn tắc giao thông, kết nối khu vực ven đô (Nhổn) với trung tâm thành phố (Ga Hà Nội), nâng cao năng lực vận tải công cộng.
Tình hình thực hiện
-
- Đoạn trên cao (8,5 km):
-
- Hoàn thành 100% vào năm 2024, bao gồm 8 ga và các công trình phụ trợ.
-
- Đã vận hành thương mại từ ngày 8/8/2024, phục vụ hơn 390.000 lượt khách trong tuần đầu tiên (gấp 2,3 lần tuyến Cát Linh – Hà Đông trong cùng thời kỳ).
-
- Năng lực vận chuyển: 23.900 hành khách/giờ/hướng, tối đa hơn 500.000 người/ngày (vận hành từ 5h30 đến 22h).
Đoạn ngầm (4 km):
-
- Tiến độ đạt 53,5% tính đến tháng 2/2025.
-
- Sử dụng 2 máy đào hầm TBM (“Thần Tốc” và “Táo Bạo”) với đường kính 6,3m.
-
- Dự kiến sử dụng 3.488 vòng vỏ hầm, thi công từ ga Kim Mã đến Ga Hà Nội.
-
- Thời gian thi công kéo dài do địa chất phức tạp (lớp sét bó cứng) và yêu cầu kỹ thuật cao.
Đội tàu:
-
- 10 đoàn tàu, mỗi đoàn 4 toa, sức chứa 944-1.124 người, tốc độ thương mại 35 km/h, tốc độ thiết kế 80 km/h.
- Thiết kế theo chủ đề “Hành trình xanh” với màu sắc biểu trưng cho nông sản Việt Nam (trắng, hồng, đen, xanh cốm).
-
- Đoạn trên cao (8,5 km):
Tiến trình và các mốc thời gian
2009:
-
- 27/4/2009: Khởi công chính thức theo Quyết định số 1970/QĐ-UBND của UBND TP. Hà Nội.
VietnamNet – “Khởi công đường sắt đô thị Nhổn – Ga Hà Nội” (27/4/2009).
- 27/4/2009: Khởi công chính thức theo Quyết định số 1970/QĐ-UBND của UBND TP. Hà Nội.
-
- Kế hoạch ban đầu: Hoàn thành và vận hành toàn tuyến vào năm 2015-2016.
2010-2011:
-
- Bắt đầu thi công các hạng mục đầu tiên, bao gồm đoạn trên cao (Nhổn – Cầu Giấy) và một số công trình phụ trợ.
-
- Gặp khó khăn trong giải phóng mặt bằng và di dời hạ tầng kỹ thuật, gây chậm trễ từ giai đoạn đầu.
2015:
-
- Kế hoạch hoàn thành ban đầu (2015) không đạt được do chậm giải phóng mặt bằng và thiếu vốn.
-
- 10/5/2015: Sự cố thanh dầm thép nặng hàng tấn rơi xuống đường tại đoạn Nhổn – Ga Hà Nội.
https://www.anninhthudo.vn/thanh-dam-thi-cong-tuyen-duong-sat-tren-cao-roi-xuong-duong-post237958.antd” (11/5/2015).
- 10/5/2015: Sự cố thanh dầm thép nặng hàng tấn rơi xuống đường tại đoạn Nhổn – Ga Hà Nội.
2016-2017:
-
- Tháng 11/2016: Đoạn trên cao chỉ hoàn thành khoảng 50% khối lượng công việc, chậm so với mục tiêu hoàn thành vào tháng 1/2017.
Báo Xây Dựng – “Đường sắt Nhổn – Ga Hà Nội: Tiến độ thi công chậm chạp” (15/11/2016).
- Tháng 11/2016: Đoạn trên cao chỉ hoàn thành khoảng 50% khối lượng công việc, chậm so với mục tiêu hoàn thành vào tháng 1/2017.
Cuối 2017: Dự kiến khởi công đoạn ngầm (Cầu Giấy – Ga Hà Nội), nhưng bị trì hoãn do khó khăn trong giải phóng mặt bằng.
2020:
-
- 20/10/2020: Đoàn tàu đầu tiên (trong tổng số 10 đoàn) được chuyển từ Pháp về Việt Nam.
https://vov.vn/xa-hoi/ngay-2410-doan-tau-metro-nhon-ga-ha-noi-tu-phap-ve-den-viet-nam-776461.vov” (20/10/2020).
- 20/10/2020: Đoàn tàu đầu tiên (trong tổng số 10 đoàn) được chuyển từ Pháp về Việt Nam.
-
- Ảnh hưởng nghiêm trọng từ đại dịch COVID-19: Thiếu nhân công, khó nhập khẩu thiết bị từ châu Âu, không thể huy động chuyên gia nước ngoài.
2021:
-
- 18/9/2021: Đoàn tàu thứ 10 được chuyển về Việt Nam, hoàn tất việc cung cấp tàu.
https://baophapluat.vn/doan-tau-thu-10-metro-nhon-ga-ha-noi-ve-viet-nam-post413339.html (18/9/2021).
- 18/9/2021: Đoàn tàu thứ 10 được chuyển về Việt Nam, hoàn tất việc cung cấp tàu.
-
- Kế hoạch vận hành đoạn trên cao vào cuối năm 2021 bị trì hoãn do chậm nghiệm thu và thử nghiệm.
2022:
-
- 5/12/2022: Bắt đầu chạy thử đoạn trên cao (8,5 km từ Nhổn đến Cầu Giấy).
https://dangcongsan.vn/kinh-te/tau-metro-tuyen-nhon-ga-ha-noi-chinh-thuc-chay-thu-626559.html (5/12/2022).
- 5/12/2022: Bắt đầu chạy thử đoạn trên cao (8,5 km từ Nhổn đến Cầu Giấy).
-
- 15/12/2022: Hoàn thành chạy thử giai đoạn 1 và 2, đạt hiệu suất 99,65%, đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật.
-
- Tháng 5/2022: MRB đề xuất lùi thời gian hoàn thành toàn tuyến từ 2022 sang 2029:
-
- Vận hành thương mại đoạn trên cao trong năm 2022 (sau đó dời sang 2023).
-
- Vận hành toàn tuyến vào năm 2027.
-
- Hoàn thành bảo hành và quyết toán vào năm 2029.
-
- Tổng mức đầu tư tăng thêm khoảng 202 triệu Euro.
“Metro Nhổn – Ga Hà Nội: Lùi tiến độ đến 2029, đội vốn thêm 202 triệu Euro” (10/5/2022).
-
- Tháng 5/2022: MRB đề xuất lùi thời gian hoàn thành toàn tuyến từ 2022 sang 2029:
2023:
-
- 30/5/2023: Thủ tướng ban hành Quyết định 588/QĐ-TTg phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư, xác nhận mốc hoàn thành mới là năm 2027.
“Phê duyệt điều chỉnh dự án metro Nhổn – Ga Hà Nội, hoàn thành năm 2027” (30/5/2023).
- 30/5/2023: Thủ tướng ban hành Quyết định 588/QĐ-TTg phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư, xác nhận mốc hoàn thành mới là năm 2027.
-
- Tháng 8/2023: Đoạn trên cao dự kiến vận hành thương mại, nhưng tiếp tục bị lùi sang năm 2024.
2024:
-
- 8/8/2024: Đoạn trên cao (Nhổn – Cầu Giấy) chính thức vận hành thương mại, kết thúc giai đoạn chạy thử và nghiệm thu.
“Tuyến metro Nhổn – Ga Hà Nội chính thức vận hành thương mại đoạn trên cao” (8/8/2024).
- 8/8/2024: Đoạn trên cao (Nhổn – Cầu Giấy) chính thức vận hành thương mại, kết thúc giai đoạn chạy thử và nghiệm thu.
-
- 1/7/2024: Robot đào hầm TBM “Thần Tốc” bắt đầu thi công đoạn ngầm từ ga S9 (Kim Mã) đến Ga Hà Nội.
“Máy đào hầm metro Nhổn – Ga Hà Nội bắt đầu vận hành” (1/7/2024).
- 1/7/2024: Robot đào hầm TBM “Thần Tốc” bắt đầu thi công đoạn ngầm từ ga S9 (Kim Mã) đến Ga Hà Nội.
-
- Tháng 8/2024: Sau gần 1 tháng vận hành robot TBM, đào được khoảng 100m hầm, lắp 58 đốt vỏ hầm vĩnh cửu. Tiến độ tổng thể đạt gần 80% (đoạn trên cao 100%, đoạn ngầm 34,1%).
2025 (Tình hình đến ngày 1/3/2025):
-
- Tháng 2/2025: Tiến độ tổng thể đạt gần 86% (đoạn ngầm đạt 53,5%).
-
- 20/2/2025: Sự cố phun trào phụ gia xảy ra tại ngõ 7, phố Giang Văn Minh, phường Kim Mã, quận Ba Đình.
“Phụ gia đào hầm đường sắt tuyến Nhổn – Ga Hà Nội phun lên ngập kín ngõ” (20/2/2025).
- 20/2/2025: Sự cố phun trào phụ gia xảy ra tại ngõ 7, phố Giang Văn Minh, phường Kim Mã, quận Ba Đình.
-
- Đoạn ngầm dự kiến cần ít nhất 49 tháng thi công (từ 2024), khả năng hoàn thành vào khoảng 2027-2029.
2027-2029 (Dự kiến):
-
- Dự kiến vận hành toàn tuyến (bao gồm cả đoạn ngầm) theo kế hoạch điều chỉnh mới nhất.
Các sự cố gặp phải
Dự án đã đối mặt với nhiều sự cố đáng chú ý, ảnh hưởng đến tiến độ và gây dư luận:
Sự cố rơi dầm thép (10/5/2015):
-
- Một thanh dầm thép dài chục mét, nặng hàng tấn tuột khỏi cần cẩu, rơi xuống đường tại đoạn Nhổn – Ga Hà Nội.
-
- Hậu quả: Không gây thiệt hại về người nhưng làm hư hỏng rào chắn công trường, gây lo ngại về an toàn lao động.
- Tuổi Trẻ – “Dầm thép nặng hàng tấn rơi xuống đường tại công trường metro Nhổn – Ga Hà Nội” (11/5/2015).
Sự cố cần cẩu đổ sập (12/5/2015):
-
- Một cần cẩu tại đường Cầu Giấy bất ngờ đổ sập, đè vào hai căn nhà bên đường.
-
- Hậu quả: Không có thương vong nhưng làm gián đoạn thi công và ảnh hưởng đến người dân xung quanh.
“Cần cẩu đổ sập tại công trường metro Nhổn – Ga Hà Nội” (13/5/2015).
Chậm tiến độ và đội vốn:
-
- Dự án bị lùi tiến độ ít nhất 4 lần (từ 2015 đến 2027), kéo dài gần 12 năm so với kế hoạch ban đầu.
-
- Nguyên nhân: Giải phóng mặt bằng chậm, thiếu vốn, đại dịch COVID-19, khó khăn trong huy động chuyên gia nước ngoài.
“Metro Nhổn – Ga Hà Nội: Lùi tiến độ đến 2029, đội vốn thêm 202 triệu Euro” (10/5/2022).
Ảnh hưởng từ đại dịch COVID-19 (2020-2021):
-
- Thiếu nhân công, khó nhập khẩu thiết bị từ châu Âu, không thể đưa chuyên gia nước ngoài vào Việt Nam, dẫn đến gián đoạn nghiêm trọng trong giai đoạn lắp đặt và thử nghiệm.
Khó khăn kỹ thuật trong đào hầm (Tháng 7-8/2024):
-
- Robot TBM “Thần Tốc” gặp trở ngại khi khoan qua lớp sét bó cứng, buộc phải giảm tốc độ trong giai đoạn khởi tạo (200m đầu tiên).
Sự cố phun trào phụ gia (20/2/2025):
-
- Một lượng lớn phụ gia đào hầm (hỗn hợp bùn, nước và chất phụ gia) phun trào lên mặt đất qua các miệng cống tại ngõ 7, phố Giang Văn Minh, phường Kim Mã, gây ngập cục bộ và ảnh hưởng khoảng 40-50 hộ dân.
-
- Nguyên nhân: Tồn tại giếng nước khoan cũ hoặc cống thoát nước không còn sử dụng dưới lòng đất, tạo đường dẫn cho phụ gia thoát lên.
-
- Hậu quả: Ngập lụt cục bộ, bùn tràn vào nhà dân, xuất hiện vết nứt trên mặt đất và tường nhà sau đó.
Facebook Comments